Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 maja 2021 r.

Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący – SSO Wojciech Paluch

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Dorota Lichocka

przy udziale

po rozpoznaniu w dniu 18 maja 2021 r. w Tarnobrzegu

na rozprawie

sprawy S. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o prawo do emerytury pomostowej

na skutek S. S.

od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 4 stycznia 2021 r. znak: (...)

oddala odwołanie.-

Sygn. akt III U 116/21

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 04.01.2021r. znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R., po rozpatrzeniu wniosku S. S. z dnia 03.12.2020r. odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury pomostowej. Jako podstawę prawną decyzji powołał przepisy ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz.U z 2020r., poz. 53) oraz ustawę z dnia 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2018r., poz. 1924). Organ rentowy przytoczył treść przepisu art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych i uzasadniał, że wnioskodawca nie udowodnił okresu pracy w warunkach szczególnych wynoszącego co najmniej 15 lat oraz po dniu 31.12.2008r. nie wykonywał prac w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy pomostowej. Organ rentowy za udowodniony przyjął ogólny staż ubezpieczeniowy w wymiarze 42 lata, 4 miesiące i 10 dni. Do stażu pracy w warunkach szczególnych organ rentowy przyjął okresy zatrudnienia od 01.01.1980r. do 22.04.1980r. oraz od 28.07.1982r. do 14.09.1982r. w łącznym wymiarze 5 miesięcy i 10 dni.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył S. S., wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie mu prawa do emerytury pomostowej. Podnosił, że przez cały swój staż zawodowy pracował w warunkach szczególnych wykonując pracę jako kierowca samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony bądź jako kierowca autobusu o liczbie miejsc siedzących powyżej 15. Argumentował, że pracodawcy odmówili sprostowania mu błędnych świadectw pracy po tak długim upływie czasu od ich wystawienia. Wywodził, że ZUS pominął i nie odniósł się dlaczego nie zaliczył do okresu pracy w warunkach szczególnych pracy wykonywanej w ramach zatrudnienia w następujących zakładach pracy: Przedsiębiorstwo (...) w S., Przedsiębiorstwie (...) w S., (...) s.c., Handel, Usługi, (...) z siedzibą w S., (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S., (...) J. B. z siedzibą w S. oraz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S..

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji. Podnosił, że przedłożone przez odwołującego dokumenty nie zawierały prawidłowych danych, dlatego też brak było podstaw do zaliczenia wnioskowanych okresów do pracy w warunkach szczególnych.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

ustalił i zważył, co następuje:

Wnioskodawca S. S., urodzony (...), ukończył wiek 60 lat w dniu 10.09.2020r. Legitymuje się ogólnym stażem ubezpieczeniowym w wymiarze 42 lat, 4 miesięcy i 10 dni. Posiada uwzględniony przez organ rentowy staż pracy w warunkach szczególnych w łącznym wymiarze 5 miesięcy i 10 dni (okresy od 01.01.1980r. do 22.04.1980r. oraz od 28.07.1982r. do 14.09.1982r.). Powyższe okoliczności są niesporne.

W dniu 14.09.2020r. wystąpił do organu rentowego z wnioskiem o emeryturę wcześniejszą. Decyzją z dnia 14.10.2020r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do wnioskowanego świadczenia. Następnie w dniu 03.12.2020r. wystąpił do organu rentowego z kolejnym wnioskiem o emeryturę wcześniejszą. Zaskarżoną decyzją z dnia 04.01.2021r. organ rentowy ponownie odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury pomostowej.

Wnioskodawca ukończył Zasadniczą Szkolę Zawodową w zawodzie kierowca-mechanik w czerwcu 1978r. Jeszcze w trakcie nauki uzyskał uprawnienia - prawo jazdy kategorii II - i podjął zatrudnienie w Państwowej (...) jako pracownik młodociany w ramach nauki zawodu. W roku 1982r. uzyskał prawo jazdy uprawiające do prowadzenia samochodów ciężarowych z przyczepami oraz do prowadzenia autobusów.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że wnioskodawca w okresie od 01.09.1975r. do 13.02.1979r. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie Państwowej (...) jako uczeń (...) Szkoły Zawodowej, a następnie kierowca towarowy (świadectwo k. 3 akt kapitałowych); w okresie od 01.03.1979r. do 29.07.1982r. w (...) S.A. jako kierowca samochodu (w tym od 24.04.1980r. do 06.07.1982r. odbywał zasadniczą służbę wojskową - świadectwo k. 5 akt osobowych); w okresie od 28.07.1982r. do 07.05.1984r. w Przedsiębiorstwie (...) jako mechanik napraw poj. samochodowych oraz kierowca w Zakładzie (...) (świadectwo k. 6 akt osobowych); w okresie od 11.05.1984r. do 28.06.1993r. w (...) S.A. jako operator samochodu ciężarowego powyżej 13t (świadectwo k. 7 akt osobowych); w okresie od 01.01.1994r. do 30.06.1994r. w (...) s.c. jako kierowca (świadectwo k. 10 akt kapitałowych); w okresie od 01.07.1994r. do 30.04.1995r. w (...) Sp. z o.o. jako kierowca (świadectwo k. 8 akt osobowych); w okresie od 04.05.1995r. do 09.06.2004r. w Miejskiej (...) Sp. z o.o. jako kierowca autobusu (świadectwo k. 5 akt rentowych); w okresie od 01.10.2004r. do 06.12.2004r. w (...) Sp. z o.o. jako kierowca (świadectwo, k. 11 akt rentowych); w okresie od 07.12.2004r. do 09.03.2007r. w B. J. B. jako kierowca (świadectwo, k. 15 akt rentowych); w okresie od 15.03.2007r. do 07.08.2008r. w (...) Sp. z o.o. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony (świadectwo, k. 6 akt rentowych) oraz w okresie od 27.08.2008r. do 31.12.2018r. w (...) Sp. z o.o. jako kierowca samochodu ciężarowego (świadectwo k. 7 akt osobowych).

Wnioskodawca w okresie zatrudnienia w (...) od 01.09.1978r. do 13.02.1979r. pracował jako kierowca samochodów ciężarowych powyżej 3,5 tony i jeździł samochodami marki S. i marki J.. W ramach zatrudnienia w (...) S.A. od 01.09.1979r. (przed odbywaniem zasadniczej służby wojskowej) pracował jako kierowca samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony. Jeździł samochodem marki S.. Po powrocie z odbywania zasadniczej służby wojskowej podjął zatrudnienie w PGK, gdzie w okresie od 28.07.1982r. do 14.09.1982r. pracował jako mechanik przy naprawach autobusów.

W okresie od 15.09.1982r. do 07.05.1984r. na świadczył pracę na stanowisku kierowcy autobusów miejskich. Odwołujący jeździł autobusami marki A., w autobusie było około 35 miejsc siedzących. Wnioskodawca pracował na 2 zmiany: od godz.5.00 rano do godz.14.30 bądź od godz.14.30 do godz. 0.30. Odwołujący przewoził pasażerów na liniach miejskich w S. i w przyległych miejscowościach, przypadały mu linie miejskie albo podmiejskie. Praca wnioskodawcy polegała na zatrzymywaniu się na przystankach i przewożeniu pasażerów. Nie sprzedawał biletów.

W okresie od 01.07.1984r. do 21 .01.1985r. oraz od 1.02.1986r. do 15.06.1986r. ubezpieczony pracował na stanowisku kierowcy pojazdów transportu wewnętrznego. W wymienionych okresach jeździł samochodem ciężarowym marki S. i przewoził tym samochodem produkty lub materiały pomiędzy poszczególnymi wydziałami Huty. Jeździł głównie po drogach wewnętrznych (...), jak również do Z., gdzie zawoził stal do produkcji, a przywoził już gotowe śruby i odkuwki oraz na poligon w N., gdzie odbywały się próby strzelania z haubic produkowanych w Hucie.

W okresie od 1.02.1985r. do 31.01.1986r. oraz od 16.06.1986r. do 31.01.1987r. pracował w (...) jako kierowca zakładowego Mikrobusu, w których było 11 miejsc pasażerskich plus jedno miejsce dla kierowcy. Wnioskodawca przewoził delegacje (również delegacje zagraniczne) po obiektach Huty, następnie odwoził delegatów do hotelu. W przypadku dalszej trasy wnioskodawca jeździł autobusem produkcji czeskiej marki K., w których było 55 miejsc. Tymi autobusami jeździł również w trasy na zakładowe wycieczki z pracownikami w tym na wycieczki zagraniczne (przykładowo do Turcji). W ostatnim okresie zatrudnienia w (...) od 01.02.1987r. do 28 .06.1993r. odwołujący miał przydzieloną cysternę J. do przewozu paliw; jeździł również samochodem ciężarowym marki J. ze skrzynią ładunkową, którym przywoził zaopatrzenie materiałowe do Huty i wywoził produkty Huty po całej Polsce.

W okresie od 01.01.1994r. do 30.06.1994r. w (...) s.c. oraz w okresie od 01.07.1994r. do 30.04.1995r. w (...) Sp. z o.o. ubezpieczony pracował wyłącznie jako kierowca dużych samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym znacznie powyżej 3,5 tony.

W okresie od 04.05.1995r. do 09.06.2004r. w (...) Sp. z o.o. odwołujący pracował wyłącznie jako kierowca autobusów na liniach pasażerskich i podmiejskich. Początkowo jeździł autobusem A. (35 miejsc), autobusami marki J. (45 miejsc), następnie również autobusem marki M. (45 miejsc). Charakter pracy wnioskodawcy w tym okresie był analogiczny jak w latach 1982-1984, jednakże w okresie od 04.05.1995r. do 09.06.2004r. odwołujący jako kierowca sprzedawał bilety pasażerom - większość ludzi kupowała bilety w kiosku, ale jeżeli podróżujący nie miał biletu, wnioskodawca był zobowiązany do sprzedaży biletu w autobusie. Nie zajmował się kontrolą biletów (karta stanowiska k. 3 akt osobowych, karta ewidencyjna pojazdów, k. 3 akt osobowych).

W okresie od 01.10.2004r. do 06.12.2004r. (w (...) Sp. z o.o.) oraz w okresie od 07.12.2004r. do 09.03.2007r. (w B. J. B.) wnioskodawca jeździł wyłącznie dużymi samochodami ciężarowymi o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Również w okresie od 15.03.2007r. do 07.08.2008r. w (...) Sp. z o.o. pracował na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego. W okresie zatrudnienia w (...) Sp. z o.o. od 27.08.2008r. do 31.12.2018r. jako kierowca samochodu ciężarowego odwołujący jeździł samochodem marki D. o dopuszczalnej masie całkowitej 40 ton i rozwoził po całej Europie produkty odlewnicze z firmy (...).

/ Dowód: - dokumenty zalegające w aktach organu rentowego i aktach osobowych dot. wnioskodawcy, zeznania świadków M. N., M. K., J. P., M. L. i M. W. - k. 40-63 akt spraw, zeznania wnioskodawcy złożone w trybie art. 299 w zw. z art. 304 k.p.c./

Podstawą prawną żądania wnioskodawcy są przepisy ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. z 2018r. poz. 1924 j. t.). Ustawa ta ma charakter przejściowy, ograniczając prawo do uzyskania świadczenia do osób urodzonych po dniu 31 stycznia 1948r., które prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze rozpoczęły przed dniem 1 stycznia 1999r. Celem tej ustawy jest ograniczenie kręgu uprawnionych do emerytury z powodu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze do mniejszej liczby sytuacji uzasadnionych rzeczywistą koniecznością przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w których oczekiwania osób, które rozpoczęły wykonywanie takiej pracy na starych zasadach na wcześniejsze przejście na emeryturę powinny zostać zaspokojone (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 13 marca 2012 r., II UK 164/11, OSNP 2013, nr 5-6, poz. 62 i z dnia 4 września 2012 r., I UK 164/12, LEX nr 1284720).

Zgodnie z treścią art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. z 2018r. poz. 1924 j. t.) prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;

2) ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3) osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4) ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5) przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6) po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

7) nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Stosownie do art. 49 powyższej ustawy pomostowej prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:

1) po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2) spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12;

3) w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Odwołanie S. S. nie zasługiwało na uwzględnienie.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było, czy wnioskodawca S. S. spełnia przesłanki do emerytury pomostowej, zgodnie z art. 4 bądź art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych.

Sąd uznał za wiarygodne dowody przeprowadzone w niniejszej sprawie w postaci dokumentów zawartych w aktach organu rentowego i aktach osobowych dotyczących wnioskodawcy i zeznań świadków M. N., M. K., J. P., M. L. i M. W. złożonych w niniejszej sprawie. Świadkowie pracowali wspólnie z wnioskodawcą w spornych w sprawie okresach, mają zatem najpełniejszą wiedzę o wykonywanych przez odwołującego czynnościach. Sąd za wiarygodne uznał również zeznania wnioskodawcy przesłuchanego w trybie art. 299 w zw. z art 304 k.p.c. Zeznania świadków oraz wnioskodawcy były spójne i korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie.

Na wstępie podkreślić należy, że wnioskodawca nie świadczył pracy w warunkach szczególnych/o szczególnym charakterze po dniu 31.12.2008r. w rozumieniu przepisów ustawy pomostowej. W okresie zatrudnienia w (...) Sp. z o.o. od 27.08.2008r. do 31.12.2018r. jako kierowca samochodu ciężarowego odwołujący jeździł samochodem marki D. o dopuszczalnej masie całkowitej 40 ton i rozwoził po całej Europie produkty odlewnicze z firmy (...). W załącznikach do ustawy pomostowej brak stanowiska odpowiadającego czynnościom świadczonym przez ubezpieczonego, co uniemożliwia, w ocenie Sądu, zakwalifikowanie pracy wnioskodawcy po 31.12.2008r. jako pracy w szczególnych warunkach bądź o szczególnym charakterze wg „nowych” wykazów. W konsekwencji wnioskodawca winien legitymować się stażem pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu przepisów ustawy pomostowej w wymiarze co najmniej 15 lat (art. 4 w zw. z art. 49 pkt 3 ustawy pomostowej).

Mając powyższe na względzie Sąd zważył, że w spornych w niniejszej sprawie okresach zatrudnienia od 15.09.1982 r. do 07.05.1984r. oraz od 04.05.1995r. do 09.06.2004r. wnioskodawca – stale i w pełnym wymiarze czasu – wykonywał pracę o szczególnym charakterze wymienioną w załączniku nr 2 do ustawy pomostowej pod poz. 8, tj. pracę kierowców autobusów, trolejbusów oraz motorniczych tramwajów w transporcie publicznym. We wskazanych okresach wnioskodawca przewoził pasażerów na liniach miejskich w S. i w przyległych miejscowościach, przypadały mu linie miejskie albo podmiejskie. Praca wnioskodawcy polegała na zatrzymywaniu się na przystankach i przewożeniu pasażerów. Jeździł autobusem Autosan (35 miejsc), autobusami marki J. (45 miejsc), następnie również autobusem marki M. (45 miejsc).

Powyższe okresy stanowią łącznie jedynie około 10 lat i 9 miesięcy. W pozostałych spornych okresach wnioskodawca pracował jako kierowca samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony bądź jako kierowca zakładowego mikrobusu/autobusu – którym przewoził delegacje po obiektach Huty czy jeździł w trasy na zakładowe wycieczki z pracownikami, w tym na wycieczki zagraniczne. Nie była to zatem praca kierowcy autobusu w transporcie publicznym. Praca w charakterze kierowcy samochodu ciężarowego nie została uznana za pracę w warunkach szczególnych w świetle regulacji ustawy pomostowej. Praca wykonywana przez odwołującego w pozostałych spornych w niniejszej sprawie okresach (tj. z wyłączeniem uwzględnionych okresów od 15.09.1982 r. do 07.05.1984r. oraz od 04.05.1995r. do 09.06.2004r.) nie jest wymieniona jako praca w warunkach szczególnych bądź o szczególnym charakterze w „nowych” wykazach.

Mając powyższe na uwadze Sąd, w oparciu o art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., oddalił odwołanie S. S..