III U 189/21 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu z 2021-05-10

Sygn. akt III U 189/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 maja 2021 r.

Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący – SSO Wojciech Paluch

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Dorota Lichocka

przy udziale

po rozpoznaniu w dniu 10 maja 2021 r. w Tarnobrzegu

na rozprawie

sprawy M. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o prawo do odsetek

na skutek M. M.

od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 12 stycznia 2021 r. znak: (...)

i z dnia 22 lutego 2021 r. znak: (...)

oddala odwołanie.-

Sygn. akt III U 189/21

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 12.01.2021r. znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. z urzędu ponownie ustalił wysokość emerytury przyznanej M. M. na podstawie art. 24 ustawy emerytalnej od 01.03.2014r., tj. od daty, od której podjęta zostałaby wypłata tej emerytury oraz wypłacił wyrównanie za okres od 01.03.2014r. do 31.12.2020r. Wskazał, że podstawa obliczenia emerytury nie podlega pomniejszeniu o kwoty pobranych wcześniejszych emerytur. Należność od 01.03.2014r. do 31.01.2021r., po odliczeniu zaliczki na podatek oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne, w tym odliczanej od podatku, w kwocie 8 169,72zł Zakład przekaże na rachunek w banku. Organ rentowy wyjaśnił, że emerytura ustalona w niniejszej decyzji jest świadczeniem korzystniejszym od dotychczas pobieranej wcześniejszej emerytury przyznanej decyzją z dnia 23.10.2008r., wobec czego ZUS podjął jej wypłatę od dnia 01.03.2014r.

Decyzją z dnia 22.02.2021r. organ rentowy, po rozpoznaniu wniosku z dnia 09.02.2021r., odmówił M. M. prawa do odsetek z tytułu opóźnienia w realizacji wypłaty należności. Wskazał, że decyzja w sprawie ponownego ustalenia emerytury została wydana w dniu 12.01.2021r., a wypłata należności wynikającej z tej decyzji nastąpiła w dniu 15.01.2021r., tj. w najbliższym terminie płatności i nie później niż 30 dni od upływu 6 miesięcy od dnia wejścia w życie „ustawy zmieniającej”.

Od powyższych decyzji odwołanie złożyła wnioskodawczyni M. M.. Podnosiła, że organ rentowy naliczył i wypłacił wyrównanie emerytury za okres od 01.03.2014r. do 31.12.2020r. w kwocie 7 891,37zł, jednakże nie ustalił i nie wypłacił ustawowych odsetek za opóźnienie w ustaleniu i wypłacie emerytury. Odwołująca wywodziła, że ZUS na dzień 05.03.2014r. wydał rozstrzygnięcie na podstawie wówczas obowiązujących przepisów prawa, zatem nie ponosi bezpośredniej odpowiedzialności za opóźnienie w wypłacie jej świadczenia w należnej wysokości. Ubezpieczona argumentowała, że odpowiedzialnością za opóźnienie winien być obarczony Skarb Państwa, ponieważ w wyniku błędów ustawodawcy była pozbawiona prawa do uzyskania wyższego świadczenia od chwili wydania decyzji.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonych decyzjach. Wskazał, że odwołująca nie kwestionuje kwoty wyrównania. Podkreślił, że ustawa z dnia 19.06.2020r. nie przewiduje wypłaty odsetek od wyrównania.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

ustalił i zważył, co następuje:

Wnioskodawczyni M. M., urodzona (...), w dniu 20.10.2008r. wystąpiła z wnioskiem o ustalenie prawa do wcześniejszej emerytury. Decyzją z dnia 23.10.2008r. organ rentowy przyznał wnioskodawczyni powyższe świadczenie od dnia 01.11.2008r., tj. od osiągnięcia wieku.

W dniu 04.02.2014r. ubezpieczona złożyła wniosek o ustalenie prawa
do emerytury w powszechnym wieku emerytalnym. Decyzją z dnia 05.03.2014r. organ rentowy przyznał wnioskodawczyni prawo do emerytury od dnia 01.03.2014r., tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego. Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z art. 26 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Podstawę obliczenia emerytury pomniejszono o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur wcześniejszych, tj. o kwotę 98 587,80zł. Wypłata emerytury obliczonej zgodnie z art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS została zawieszona, jako świadczenie mniej korzystne od dotychczas wypłacanej wcześniejszej emerytury.

W dniu 09.04.2019r. odwołująca wystąpiła do organu rentowego z wnioskiem o wznowienie postępowania i ponowne obliczenie wysokości jej emerytury z powszechnego wieku emerytalnego zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 06.03.2019r. Decyzją z dnia 16.04.2019r. znak: (...) organ rentowy odmówił uchylenia decyzji z dnia 05.03.2014r. i stwierdził jej wydanie z naruszeniem prawa. Odwołanie ubezpieczonej od powyższej decyzji wniesione do tut. Sądu zostało oddalone wyrokiem z dnia 29.10.2019r. sygn. III U 1623/19., który uprawomocnił się z dniem 03.12.2019r.

Zaskarżoną decyzją z dnia 12.01.2021r. organ rentowy z urzędu ponownie ustalił wysokość emerytury przyznanej M. M. na podstawie art. 24 ustawy emerytalnej od 01.03.2014r., tj. od daty, od której podjęta zostałaby wypłata tej emerytury oraz wypłacił wyrównanie za okres od 01.03.2014r. do 31.12.2020r. Należność za okres od 01.03.2014r. do 31.01.2021r. po odliczeniach zaliczki na podatek oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne, w tym odliczanej od podatku, wyniosła kwotę 8 169,72zł. Zaskarżoną decyzją z dnia 22.02.2021r. organ rentowy odmówił M. M. prawa do odsetek z tytułu opóźnienia w realizacji wypłaty należności.

/Dowód: - dokumenty zalegające w aktach organu rentowego dot. wnioskodawczyni./

Zgodnie z art. 194j ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2021r. poz. 291 t.j.):

1. Kwotę emerytury przyznanej na podstawie art. 24 ubezpieczonemu urodzonemu w (...) r., który wcześniej pobierał emeryturę wymienioną w art. 25 ust. 1b na podstawie wniosku złożonego przed dniem 1 stycznia 2013 r., ustala się ponownie od podstawy ustalonej z zastosowaniem art. 194i.

2. Przeliczeniu podlega podstawa obliczenia emerytury przyjęta w decyzji o ustaleniu prawa do emerytury.

3. Do ustalenia nowej kwoty emerytury przyjmuje się średnie dalsze trwanie życia przyjęte w decyzji o ustaleniu prawa do emerytury, a następnie uwzględnia się kolejne zmiany wysokości świadczenia.

4. Emerytura w ponownie ustalonej wysokości przysługuje od dnia, od którego podjęto wypłatę emerytury przyznanej na podstawie art. 24, a w przypadku gdy prawo do tej emerytury było zawieszone - od dnia, od którego mogłaby być podjęta jej wypłata.

5. Jeżeli ponownie ustalona wysokość emerytury przyznanej na podstawie art. 24 jest wyższa od wypłacanej dotychczas, emerytowi wypłaca się wyrównanie. Kwotę wyrównania stanowi różnica między sumą kwot emerytur, jakie przysługiwałyby w okresie od dnia, o którym mowa w ust. 4, do dnia wydania decyzji, o której mowa w ust. 1, z uwzględnieniem ich waloryzacji, a sumą kwot wypłaconych w tym okresie.

W myśl art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 19.06.2020r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2020r. poz. 1222) w pozostałych przypadkach ponowne ustalenie wysokości emerytury na podstawie art. 194j ustawy zmienianej w art. 1 następuje z urzędu po upływie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. (tj. 10.07.2020r.)

Zgodnie z art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2021r. poz. 423 ze zm.) jeżeli Zakład - w terminach przewidzianych w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń społecznych lub świadczeń zleconych do wypłaty na mocy odrębnych przepisów albo umów międzynarodowych - nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia, jest obowiązany do wypłaty odsetek od tego świadczenia w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie określonych przepisami prawa cywilnego. Nie dotyczy to przypadku, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które Zakład nie ponosi odpowiedzialności

Odwołanie M. M. nie zasługiwało na uwzględnienie.

Podkreślenia wymaga, że zaskarżoną decyzją z dnia 12.01.2021r. organ rentowy z urzędu ponownie ustalił wysokość emerytury przyznanej M. M. na podstawie art. 24 ustawy emerytalnej decyzją z dnia 05.03.2014r.,wypłacając wyrównanie za okres od 01.03.2014r. do 31.01.2021r. Wypłata należności nastąpiła w dniu 15.01.2021r., a zatem nie później niż 30 dni od upływu 6 miesięcy od dnia wejścia w życie cytowanej wyżej ustawy z dnia 19.06.2020r. Odwołująca nie kwestionowała wysokości wypłaconej kwoty wyrównania.

Żądanie ubezpieczonej wypłaty ustawowych odsetek za opóźnienie w ustaleniu i wypłacie emerytury nie może zostać uwzględnione. Przepis art. 85 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych powołanej wyżej wskazuje, że odsetki przysługują ubezpieczonemu w sytuacji, gdy organ rentowy nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia. Jednakże, nie dotyczy to przypadku, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które Zakład nie ponosi odpowiedzialności. W ocenie Sądu w niniejszej sprawie nie można stwierdzić odpowiedzialności organu rentowego, bowiem przepisy, w oparciu o które ustalił prawo do emerytury w wieku powszechnym, stanowiły element porządku prawnego, którymi to przepisami organ rentowy był związany. Przedmiotowa nowelizacja nie przewiduje wypłaty odsetek od wyrównania.

Sama odwołująca wywodziła, że ZUS na dzień 05.03.2014r. wydał rozstrzygnięcie na podstawie wówczas obowiązujących przepisów prawa, zatem nie ponosi bezpośredniej odpowiedzialności za opóźnienie w wypłacie jej świadczenia w należnej wysokości. Nie może zyskać aprobaty argumentacja wnioskodawczyni, że odpowiedzialnością za opóźnienie winien być obarczony Skarb Państwa, ponieważ w wyniku błędów ustawodawcy była pozbawiona prawa do uzyskania wyższego świadczenia od chwili wydania decyzji - brak bowiem materii normatywnej umożliwiającej dokonanie takiego ustalenia.

Mając na uwadze powyższe Sąd, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c., oddalił odwołanie wnioskodawczyni.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Anna Kaptur
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu
Osoba, która wytworzyła informację:  Wojciech Paluch
Data wytworzenia informacji: