Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu

POSTANOWIENIE

Dnia 27 lutego 2025 r.

Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu, II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Robert Pelewicz

Protokolant: Marta Czachurska

po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 27 lutego 2025 r.

sprawy A. P.

skazanego z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk

na skutek zażalenia skazanego

na postanowienie Sądu Rejonowego w Nisku z dnia 28 stycznia 2025 r. sygn. akt II Ko 1319/24 o odmowie wstrzymania wykonania zastępczej kary pozbawienia wolności

na podstawie art. 437 § 2 k.p.k. w zw. z art.1 § 2 k.k.w.

postanowił

uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Nisku w zakresie rozpoznania zażalenia na postanowienie z dnia 3 czerwca 2022 r., w sprawie II Ko 240/22, w przedmiocie zarządzenia skazanemu A. P. zastępczej kary pozbawienia wolności w miejsce nie wykonywanej kary ograniczenia wolności orzeczonej przez Sąd Rejonowy w Nisku wyrokiem nakazowym z dnia 7 października 2021 r. w sprawie II K 277/21.

UZASADNIENIE

Prawomocnym wyrokiem nakazowym Sądu Rejonowego w Nisku z dnia 7 października 2021 r., w sprawie II K 277/21, został uznany winnym występku z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk i za to skazany na karę 1 roku i 6 miesięcy roku ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania w tym czasie nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 24 godzin w stosunku miesięcznym. Wyrok ten uprawomocnił się 5 listopada 2021 r.

W toku postępowania wykonawczego skazanego nie skierowano do wykonywania kary w jakimkolwiek zakładzie, ponieważ skazany nie stawił się do kuratora w celu uzgodnienia miejsca i czasu wykonania kary. Jak wynika z akt wykonawczych skazany nie odpracował z orzeczonej kary ani jednej godziny. Dlatego postanowieniem Sądu Rejonowego w Nisku z dnia 3 czerwca 2022 r., wydanym w sprawie II Ko 240/22, została zarządzona do wykonania zastępcza kara pozbawienia wolności w wymiarze 272 dni - w miejsce orzeczonej kary ograniczenia wolności (k. 19). Kolejno w dniu 29 maja 2023 r. Sąd Rejonowy w Nisku w sprawie II Ko 768/23 zawiesił postępowanie wykonawcze w przedmiocie wykonania zastępczej kary pozbawienia wolności i zarządził poszukiwanie listem gończym.

Z uwagi na osadzenie skazanego A. P. w Zakładzie Karnym w Rzeszowie w dniu 14 listopada 2024 r. Sąd Rejonowy w Nisku postanowieniem z dnia 25 listopada 2024 r., w sprawie II Ko 1247/24, podjął zawieszone postępowanie wykonawcze i odwołał poszukiwania skazanego listem gończym.

Skazany wystąpił do Sądu Rejonowego w Nisku z wnioskiem o przywrócenie możliwości odbywania kary w postaci prac społecznych. W uzasadnieniu wskazał, że osadzenie w zakładzie karnym spowodowało pogorszenie jego sytuacji bytowej oraz rodzinnej.

Postanowieniem z dnia 28 stycznia 2025 r. Sąd Rejonowy w Nisku w sprawie II Ko 1319/24 odmówił wstrzymania wykonania zastępczej kary pozbawienia wolności zarządzonej do wykonania postanowieniem Sądu Rejonowego w Nisku z dnia 3 czerwca 2022 r. wydanym w sprawie II Ko 240/22 - w miejsce kary ograniczenia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Nisku z dnia 7 października 2021 r., wydanym w sprawie II K 277/21.

Rozstrzygając w przedmiocie tego wniosku Sąd Rejonowy w Nisku nie odnalazł okoliczności wpływających na wstrzymanie kary w trybie art. 65a § 1 kkw. Sąd wskazał na ocenę postawy skazanego przy podejmowaniu decyzji, podając, że przyjmuje on postawę osoby lekceważącej obowiązki, które na nim ciążą. W ocenie Sądu Rejonowego, skoro skazany nie wykonywał kary ograniczenia wolności, to trzeba zaznaczyć, że był to jego samodzielny wybór i teraz ponosi on konsekwencje tego wyboru. Ponadto Sąd Rejonowy podkreślił, iż postępowanie karne wykonawcze nie ma charakteru życzeniowego, a wskazana przez skazanego okoliczność nie prowadzi do wniosku, by musiało dojść do wstrzymania wykonania zastępczej kary pozbawienia wolności.

Na powyższe zażalenie złożył skazany podnosząc, iż Sąd Rejonowy dokonał błędnego ustalenia, że złożony przez A. P. wniosek ma na celu jedynie chęć rychłego opuszczenia zakładu karnego. Skazany wskazał, że żałuje popełnionego czynu oraz obszernie przytoczył fakty ze swojego życia. Podnosząc powyższe wniósł po pierwsze o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez wstrzymanie wykonania zastępczej kary pozbawienia wolności na podstawie art. 65a kkw., a także o określenie pozostałej do odbycia kary ograniczenia wolności.

Sąd Okręgowy stwierdził, co następuje:

Zażalenie skazanego zasługuje na uwzględnienie, aczkolwiek z innych względów niż wskazane w jego treści.

W pierwszej kolejności trzeba wskazać, że w kontekście treści art. 118 § 1 kpk zasadą jest, iż pismo wniesione prawidłowo wywołuje skutki prawne związane z jego treścią. O tym, czego dotyczy złożone pismo nie decyduje jego oznaczenie (tzn. wskazanie w tytule, że jest to wniosek czy zażalenie), lecz treść pisma. Niewłaściwe oznaczenie pisma nie powoduje negatywnych konsekwencji dla wnoszącego pismo, tzn. nie pozbawia czynności znaczenia prawnego. Na przykład apelacja błędnie zatytułowana jako zażalenie ale wniesiona prawidłowo jeżeli chodzi o termin i wymogi formalne apelacji w dalszym ciągu będzie rozpatrywana jako apelacja, jeżeli z jej treści wynikać będzie, iż jest to apelacja (por. postanowienie SN z 31.01.2024., III KK 469/23, Legalis nr 3042962). W konsekwencji nie budzi wątpliwości, że pismo/wniosek A. P. nie wskazuje, aby był to wniosek o wstrzymanie wykonania kary, gdyż zasadnienie złożonego pisma dowodzi, że skazany nie zgadza się z postanowieniem Sądu Rejonowego o zarządzeniu wykonania kary zastępczej i wnosi, aby Sąd Rejonowy umożliwił mu odbywanie kary w formie pracy społecznej. Wniesione przez skazanego pismo z 3 grudnia 2024 r. (data wpływu) zatytułowane jako „wniosek” należało więc uznać jako zażalenie na zapadłe postanowienie w przedmiocie zarządzenia wykonania kary zastępczej.

Po pierwsze, znaczenie środka odwoławczego powinno być oceniane według rzeczywistej treści złożonego oświadczenia, co oznacza konieczność brania pod uwagę treści całego środka odwoławczego, a nie tylko jej części wstępnej (por. wyrok SN z 23.05.2000., IV KKN 99/97, LEX nr 43885). Dopiero analiza całości złożonego pisma procesowego w myśl art. 118 § 1 i 2 kpk pozwala na odtworzenie rzeczywistej intencji towarzyszącej jego wniesieniu. Tymczasem z pisma A. P. wynika, że nie zgadza się on z merytoryczną zmianą treści wyroku nakazowego wynikajacą z treści postanowienia Sądu Rejonowego w Nisku z dnia 3 czerwca 2022 r., w sprawie II Ko 240/22, którym zarządzona została do wykonania zastępcza kara pozbawienia wolności w wymiarze 272 dni - w miejsce orzeczonej kary ograniczenia wolności (k. 19). Potwierdza to również sposób wskazania kwestionowanego orzeczenia, czym nawiązuje do postanowienia wydanego w trybie art. 65 § 1 kkw. Zatem niewątpliwie celem A. P. było zaskarżenie postanowienia z 3 czerwca 2022 r., w sprawie II Ko 240/22, którym zarządzona została do wykonania zastępcza kara pozbawienia wolności w wymiarze 272 dni - w miejsce orzeczonej kary ograniczenia wolności, a nie złożenie wniosku o wstrzymanie wykonania zastępczej kary pozbawienia wolności (k. 88). Po drugie, przedmiotowe pismo procesowe (zażalenie) A. P. zostało potwierdzone jego wnioskiem „o wyrażenie zgody na udział w posiedzeniu w przedmiocie zmiany postanowienia o zarządzeniu kary zastępczej” (k.84), wniesione przd terminem posiedzenia wyznaczonego na dzień 28 stycznia 2025 r. (k.88), co również przemawiało potraktowaniem pisma procesowego skazanego z dnia 3 grudnia 2024 r. (k. 78), jako zażalenia na postanowienie Sądu Rejonowego w Nisku z 3 czerwca 2022 r., w sprawie II Ko 240/22. Po trzecie wreszcie, niewatplwie w chwili wnoszenia przez A. P. zażalenia na to postanowienie dawno minął termin do jego złożenia (k. 22-23) i dlatego w dniu 14 lipca 2022 r. do wykopnania przesłany został odpis prawomocnego postanowienia do Zespołu Kuratorskiej Służby Sądowej (...) (k. 23). Zatem uznanie pisma A. P. z dnia 3 grudnia 2024 r. (k. 78) za zażalenie od rzeczonego postanowienia, obligowało zgodnie z art. 429 § 1 kpk do wydania decyzji procesowej o odmowie jego przyjęcia jako wniesionego po terminie, względnie potraktowanie pisma jako wniosku o przywrócenie terminu do złożenia zażalenia. Podkreślić przy tym należy, iż środek odwoławczy, który okazuje się być obarczony wadą wskazaną w art. 429 § 1 kpk, winien spotkać się z odmową przyjęcia przez prezesa sądu, do którego został złożony (por. postanowienie SN z 18.05.2022 r., II DIZ 45/21, LEX nr 3361578).

Tego rodzaju procedury w niniejszej sprawie jednak nie przeprowadzono. Jedynie na marginesie należy dodać, że w razie jakichkolwiek wątpliwości istniała możliwość zwrócenia się do obwinionego o zajęcie stanowiska co do charakteru rzeczonego pisma. Z całą pewnością pozwoliłoby to na ustalenie, że stanowi ono zażalenie na postanowienie z dnia 3 czerwca 2022 r., w sprawie II Ko 240/22, a nie wniosek o wstrzymanie wykonania zastępczej kary pozbawienia wolności (k. 88), co zresztą potwierdza dalsza korespondencja skazanego kierowana do Sądu Rejonowego. Z powyższych względów, o potraktowaniu pisma procesowego skazanego z 3 grudnia 20224 r., jako wniosku o wstrzymanie wykonania zastępczej kary pozbawienia wolności (k. 88), należy ocenić jako wadliwe.

Podkreślić jeszcze raz trzeba, że analiza wniosku złożonego przez A. P. nie wskazuje, aby był to wniosek o wstrzymanie wykonania kary. Uzasadnienie złożonego pisma dowodzi, że skazany nie zgadza się z postanowieniem Sądu Rejonowego o zarządzeniu wykonania kary zastępczej i wnosi, aby Sąd Rejonowy umożliwił mu odbywanie kary w formie pracy społecznej. Wniesione przez skazanego pismo z dnia 3 grudnia 2024 r. (data wpływu) zatytułowane jako „wniosek” należało uznać jako zażalenie na zapadłe postanowienie w przedmiocie zarządzenia wykonania kary zastępczej. Dlatego też Sąd Okręgowy uznał, iż zasadnym jest uchylenie zaskarżonego postanowienia o odmowie wstrzymania wykonania kary zastępczej i polecenie Sądowi Rejonowemu zbadanie zasadności rozpatrzenia złożonego przez skazanego zażalenia. Sąd Rejonowy, po przeprowadzeniu analizy całości argumentacji wyrażonej w przedmiotowym piśmie, uwzględniając intytulację tego pisma, oraz powołaną tam argumentację, która uprawnia do ustalenia, że jego autor nie jest pogodzony ze sposobem rozstrzygnięcia jego sprawy przez Sąd Rejonowy w postanowieniu z 3 czerwca 2022 r., wydanym w sprawie II Ko 240/22, oczywiście przy założeniu prawidłowej terminowości tegoż zażalenia w rozymieniu art. 429 § 1 kpk ewentualnie w kontekście treści art. 126 § 1 kpk i art. 127 kpk (por. postanowienie SN z 19.02.2025 r., I KZ 3/25, LEX nr 3830307).