III U 742/18 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu z 2019-01-23

Sygn. akt III U 742/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 stycznia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący – SSO Anna Moskal

Protokolant: st. sekr. sądowy Stefania Wrzyszcz

przy udziale

po rozpoznaniu w dniu 23 stycznia 2019 r. w Tarnobrzegu

na rozprawie

sprawy R. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o prawo do emerytury pomostowej

na skutek R. G.

od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 26 września 2018r. nr (...)

o d d a l a odwołanie.-

Sygn. akt III U 742/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26.09.2018r. znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił R. G. prawa do emerytury pomostowej.

Jako podstawę prawną decyzji powołał ustawę z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS ( Dz.U z 2018r. poz.1270) oraz ustawę z dnia 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2017r., poz. 664 ze zm.).

Organ rentowy wyjaśnił, że zgodnie z art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych, prawo do emerytury przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1. urodził się po dniu 31.12.1948r.,

2. ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat,

3. osiągnął wiek emerytalny wynoszący dla mężczyzn co najmniej 60 lat,

4. ma okres składkowi i nieskładkowy, wynoszący dla mężczyzn co najmniej 25 lat,

5. przed dniem 01.01.1999r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 niniejszej ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS,

6. po dniu 31.12.2008r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub pracę o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy,

7. nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Organ rentowy podniósł, że odmówiono wnioskodawcy przyznania prawa do emerytury na podstawie w/w przepisu, albowiem :

- nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszącego co najmniej 15 lat

- przed dniem 01.01.1999r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 niniejszej ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy emerytalnej

- po dniu 31.12.2008r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 niniejszej ustawy

Przyjęto za udowodniony ogólny staż pracy w wymiarze 36 lat 4 miesięcy i 22 dni okresów składkowych i nieskładkowych . Do stażu pracy w szczególnych warunkach nie uwzględniono niżej wymienionych okresów z powodu rozbieżności między stanowiskami, na których wykonywane były prace w szczególnych warunkach, a stanowiskami wymienionymi w Zarządzeniu resortowym:

- 06.09.1977 do 24.07.1978 w (...) Sp. z.o.o. w S., Na świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 20.11.2014 pracodawca wskazał, że wnioskodawca pracował jako ,, ślusarz”, natomiast w pkt. 16 powołanego zarządzenia nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysły Maszynowego z dnia 30 marca 1985r. widnieje stanowisko ,, przygotowywacz matryc, urządzeń i narzędzi”

- 22.08.1980 do 30.09.1986 w (...) Sp. z.o.o. w S., Na świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 20.11.2014 pracodawca wskazał, że wnioskodawca pracował jako ,, ciągacz”, natomiast w pkt. 1 powołanego zarządzenia nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysły Maszynowego z dnia 30 marca 1985r. widnieje stanowisko ,, ciągacz drutu i prętów”.

Ponadto występują rozbieżności pomiędzy ww. świadectwem wykonywania pracy w szczególnych warunkach, a świadectwem o zatrudnieniu z dnia 02.12.2003r., gdzie widnieje stanowisko ,, mistrz ciągarek i szlifierek”

- 01.10.1986 do 31.10.2001 w (...) Sp. z.o.o. w S., pracodawca wskazał, że wnioskodawca pracował jako ,, mistrz ciągarek, mistrz wykańczalni i wysyłek”, a świadectwem o zatrudnieniu z dnia 02.12.2003 widnieje stanowisko ,, mistrz ciągarek i szlifierek” oraz ,, kierownik działu ekspedycji”

Od powyższej decyzji odwołanie złożył R. G. zaskarżając ją w całości i wnosząc o jej zmianę i przyznanie mu prawa do emerytury pomostowej z dniem 01 września 2018r. Zarzucił, że przedmiotowa decyzja jest pozbawiona podstaw faktycznych i prawnych.

Podniósł, że, wbrew twierdzeniom organu rentowego zawartym w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, ze świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 20.11.2014r., wydanego przez (...) Zakład (...) sp. z o.o.- w upadłości likwidacyjnej w S. wynika, że stanowiska na jakich pracował określono zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz.U. z 1983r. Nr 8 poz. 43 ) oraz Zarządzeniem Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30.03.1985r. w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu hutnictwa i przemysłu ( Dz. Urz. (...), Nr 1-3, poz. 1 ). Wskazał, iż zgodnie z wykazem A, stanowiącym zał. do Rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wyodrębnienie poszczególnych prac ma charakter stanowiskowo- branżowy . Zakład pracy (...) sp. z o.o. w S., w którym był zatrudniony , stwierdził w jakim okresie czasu wykonywał on pracę w warunkach szczególnych. Podniósł, iż z przedmiotowego dokumentu wynika jednoznacznie, że ten okres wykonywania prac w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wyniósł ponad 15 lat. Odwołujący podniósł, iż z aneksu do umowy o pracę na czas nieokreślony, dotyczącego okresu pracy od dnia 22.08.1980r. wynika, że powierzono mu pracę na stanowisku ,, ciągacz drutu”. Z wniosku o zmianę warunków umowy o pracę z dnia 01.08.1984r. wynikało, że pracował na stanowisku ,, ciągacz drutu” i taką pracę będzie wykonywał po zmianie. Z aneksu do umowy o pracę z dnia 01.08. 1984r. wynika, że dalej był zatrudniony na stanowisku ,, ciągacza drutu”, a także, że praca ta była wykonywana w szczególnych warunkach określonych w zarządzeniu nr 21/83 Naczelnego Dyrektora Kombinatu (...). Nadmienił również, iż w aneksie do umowy o pracę z dnia 01.10.1988r. wskazane jest, że będzie zajmował stanowisko ,, mistrza ciągarek”, co odpowiada pracy w warunkach szkodliwych w załączniku nr 1 dział XIV poz. 2 pkt 1 w/w Zarządzenia Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30.03.1985r. Z karty stanowiskowej pracy skarżącego z dnia 10.08.1992r. wynika, że stanowiska pracy, które nadzorował skarżący są wymienione w wykazie prac w szczególnych warunkach. Powołał się również na zarządzenie z dnia 20 września 1983r. , Nr 21/83 Naczelnego Dyrektora Kombinatu Huta (...) , według którego zostały ustalone wykazy stanowisk pracy, na których wykonywane były prace w szczególnych warunkach, a wymienione w załączniku do w/w zarządzenia. Podniósł, iż pracował na Wydziale Ciągarnia , a zgodnie z cyt. wykazem stanowisko pracy ,, ślusarz narzędziowy”, na którym był on zatrudniony w okresie od dnia 06.09.1977r. do dnia 24.07.1978r. odpowiada stanowisku według wykazu- przygotowywacz matryc, urządzeń i narzędzi., przy czym wskazał, iż na Wydziale Ciągarni możliwe było wykonywanie tego zawodu tylko i wyłącznie jako ciągacz drutu i/lub ciągacz prętów, nie było możliwości wykonywania innych czynności jako ciągacz. Odwołujący wskazał, iż w okresie od 1986r. do 31.10.2001r. pracował najpierw jako mistrz ciągarek, a następnie na stanowisku mistrz ciągarek i szlifierek. Nadal sprawował wówczas dozór inżynieryjno-techniczny nad pracami wykonywanymi w warunkach szczególnych.

Wskazał, iż wbrew twierdzeniom organu rentowego, który rozpatrywał uzyskanie przez skarżącego emerytury tylko na podstawie art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych, należało podnieść, że osoba niespełniająca warunku z art. 4 pkt 6 ustawy z 2008r. o emeryturach pomostowych może nabyć prawo do świadczenia na podstawie art. 49 ustawy. Nadto wnioskodawca Powołał się m.in. na orzecznictwo Sądu Najwyższego z dnia 16.06.2009 sygn. akt I Uk 24/09 i wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dn. 16.03.2017r. sygn. akt III AUa 1971/16.

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 25.10.2018r. organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania uzasadniając jak w zaskarżonej decyzji. Dodatkowo wyjaśnił, że okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art.3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych ( tj. wymienione w załączniku nr 1 lub nr 2 do ustawy ), przypadające przed dniem 1 stycznia 2009r. potwierdza zakład pracy wystawiając stosowne zaświadczenie ( art. 51 ustawy o emeryturach pomostowych ). Organ rentowy ponadto podniósł ,iż ubezpieczony wraz z odwołaniem przedłożył kserokopię dokumentów, tj. umowę o pracę, wniosek o zmianę warunków umowy o pracę, aneksy do umowy o pracę, kartę stanowiska pracy, zarządzenie dyrektora, wykaz stanowisk na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach z zakładu pracy Zakłady (...) sp. z o.o. w likwidacji, którego przechowawcą jest Huta (...) S.A.. Wskazał, iż na podstawie cząstkowej dokumentacji nie można jednoznacznie stwierdzić w jakich okresach odwołujący zajmował poszczególne stanowiska. Ponadto ZUS podniósł, iż nie jest upoważniony do stwierdzania tożsamości stanowisk , a w dostarczonej kserokopii wykazu stanowisk, na których wykonywane są prace w warunkach szczególnych nie zostały wymienione stanowiska ,, ciągacz”, ,, ciągacz drutu” ( w wykazie figuruje stanowisko ,, ciągacz drutu i prętów” ) ,, mistrz wykańczalni i wysyłki ”.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

ustalił i zważył, co następuje:

Wnioskodawca R. G. , urodził się (...) Posiada uwzględniony przez organ rentowy na dzień złożenia wniosku okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze 36 lat 4 miesiące i 22 dni i jest to okoliczność niesporna.

W okresie od 06.09.1977r. do 31.05.2014r. zatrudniony był w (...) w Stalowej- Zakład (...) w pełnym wymiarze czasu pracy, za wyjątkiem okresu od 01.03.2009r.-30.05.2009r., kiedy to wymiar jego czasu pracy, podobnie jak pozostałych pracowników Zakładu, został ograniczony do 4/5 etatu .

Na okres powyższego zatrudnienia przypadają urlopy bezpłatne w okresach : 29.08.1991- 31.10.1991, 26.05.1992-04.07.1992, 21.12.2009-24.12.2009, 28.12.2009-28.12.2009, 30.12.2009-30.12.2009, 04.01.2010-04.01.2010 .

R. G. zawarł dnia 06.09.1977r.umowę o pracę z Hutą (...), na podstawie której został zatrudniony od tego dnia na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy w charakterze ślusarza na Ciągarni, z tym że do dnia 6.12.1977r. miał odbywać wstępny staż pracy. Jego praca jako ślusarza polegała na składaniu matryc, które następnie zakładał na maszyny, a inni pracownicy przeciągali przez nie elementy metalowe lub ze stopów stalowych, w celu nadani im odpowiedniego kształtu , przekroju.

W okresie od 26.07.1978r. do 25.07.1980r wnioskodawca odbywał zasadniczą służbę wojskową. Po powrocie ze służby od dnia 22.08.1980r. podjął pracę zakładzie macierzystym na stanowisku ciągacza drutu, które zajmował do dnia 30.09.1986r.Jego praca na tym stanowisku polegała na przeciąganiu przez ciągadło lub matrycę drutu walcowanego celem zmiany jego średnicy lub kształtu, pracę taką wykonywał stale i w pełnym wymiarze do czasu powierzenia stanowiska mistrza ciągarek od 01.10.1986r.. W ramach obowiązków mistrza zajmował się organizacją pracy na ciągarni. Zabezpieczał materiały do produkcji, uzgadniał na oddziale pieców lub oddziale wytrawialni kiedy może otrzymać stamtąd materiały do dalszej produkcji, rozdzielał pracę pomiędzy poszczególne brygady ciągaczy drutów/ prętów. Do jego obowiązków należała także dbałość o jakość wykonywanej produkcji, organizacja pracy w sposób zapewniający należyte wykorzystanie maszyn i urządzeń, nadzór nad stosowaniem właściwych parametrów technologicznych, współpraca z technologiem wydziałowym. Sprawdzał właściwe wykonanie danej partii materiału co odnotowywał w raporcie, poświadczając swoim podpisem.

Od dnia 01.10.1990r. powierzono mu dodatkowo, poza obowiązkami mistrza ciągarek, obowiązki mistrza szlifierek w związku z połączeniem oddziału ciągarek i szlifierek. W tym czasie podlegali mu brygadziści ciągaczy drutu, brygadziści ciągaczy prętów, pracownik transportowy, operator łuszczarki i urządzeń wykańczających oraz brygadzista szlifierek, operatorzy szlifierek i rozdzielca robót. On sam podlegał funkcyjnie bezpośrednio starszemu mistrzowi produkcji i wysyłki na Zakładzie. Takie samo stanowisko zajmował jeszcze w okresie od 01.02.2004-31.03.2005.

Aneksem do umowy o pracę z dnia 01.10.1999r. odwołującemu powierzono od tego dnia stanowisko mistrza wysyłki oddziału ciągarnia. Podlegał mu wówczas magazyn wyrobów gotowych, w którym znajdowały się elementy- detale, które zeszły z produkcji i przeszły już przez kontrolę, jego zadaniem było wysłać gotowe materiały do odbiorców. Podlegali mu w tym czasie ekspedytorzy. Wspólnie z nimi zaskrzyniowywał i taśmował w odpowiednie wiązki materiał do wysyłki. Następnie dopilnowywał, aby materiał do wysyłki miał odpowiednią masę i był załadowany na transport właściwy dla miejsca przeznaczenia towaru.

Dnia 01.11.2001r. R. G. powierzono stanowisko kierownika działu ekspedycji, które zajmował do dnia 31.01.2003r. i następnie to samo stanowisko od 09.08.2006r. do 31.05.2014r. Na wymienionym stanowisku do jego zadań należała kontrola i nadzór nad pracą oddziału ekspedycji, nadzór nad prawidłową gospodarką materiałową i magazynową w podległych magazynach, nadzór nad prawidłowym realizowanym prac w oddziale wykańczalni i ekspedycji, nadzór nad : prawidłowym wprowadzaniem danych do systemu informatycznego, prawidłowym odbiorem materiałów zgodnie z obowiązującymi normami i instrukcjami, prawidłowym przechowywaniem zwolnionych materiałów, prawidłowym przygotowaniem dokumentów związanych z wysyłką materiałów, przestrzeganie i wdrażanie do stosowania obowiązujących przepisów, zarządzeń i procedur w zakresie jakości, regulaminu pracy, przepisów p.poż i bhp, ustalanie zakresu obowiązków i planowanie zadań produkcyjnych dla pracowników, wnioskowanie w sprawie przyjęć, zwolnień i awansów pracowników, podział premii i nagród zgodnie z regulaminami. Zgodnie z kartą stanowiskową na stanowisku tym nie miał podległych mistrzów , a w razie potrzeby zastępował go wskazany pracownik. Na tym stanowisku poza czynnościami, które wcześniej wykonywał jako mistrz wysyłki dodatkowo doszedł nadzór nad pracownikami wykańczalni. Pracownicy wykańczalni, których nadzorował zajmowali się rozwiązywaniem materiałów, które zeszły z produkcji, następnie ważyli je i pakowali według zamówień. W tym zakresie byli kontrolowani albo przez mistrza albo przez kierownika. Jednocześnie na wydziale nie było mistrza i kierownika.

W okresie od 01.04.2005r.- 08.08.2006r. powierzono mu stanowisko mistrza wykańczania i wysyłki. Na stanowisku tym wykonywał te same czynności co na stanowisku mistrza wysyłki i dodatkowo nadzorował pracę osób, które po dostarczeniu materiału z produkcji - z maszyn gradowali ten materiał, pakowali zgodnie z życzeniem klienta według wagi, wcześniej sprawdzali czy ma on odpowiednią długość, powierzchnię, konserwowali materiał w wannie z olejem konserwującym.

Wnioskodawca za okres pracy od 06.09.1977 do 31.01.2013 otrzymał z (...) Zakład (...) sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej świadectwo pracy datowane na dzień 31.01.2013r. , gdzie w pkt 8 zawarto informację, iż wykonywał on pracę w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. ( Dz.U. Nr 8 poz. 43 z dn. 18.02.1983 ) oraz zarządzeniem Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30.03.1985r. jako : przygotowywacz matryc, urządzeń i narzędzi- praca wymieniona w Dziale III, poz. 14 pkt 16 Z.. nr 1 Wykazu A od 06.09.1977 do 24.07.1978, kontrola międzyoperacyjna, kontrola jakości produkcji oraz dozór inżynieryjno-techniczny- Dział XIV poz. 24, pkt 1 Z.. nr 1 Wykazu nr A od 22.08.1980 do 31.12.2008r. Kolejne świadectwo pracy ten sam pracodawca wystawił mu na okres od 01.02.2013r. do 31.05.2014r.. W pkt V tego świadectwa dotyczącym wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze zawarto zapis ,, nie dotyczy”.

Dnia 20.11.2014r. (...) Zakład (...) wystawił mu także świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze obejmujące okres od 06.09.1977r. do 31.05.2014r., w którym stwierdzono , iż R. G. wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę w warunkach szczególnych:

- od 06.09.1977r. do 24.07.1978r. pracę na stanowisku ślusarza, która odpowiada pracy przygotowywacza matryc , urządzeń i narzędzi wymienioną w Dziale III poz. 14, pkt 16, zał. Nr 1 Wykaz A,

- od 22.08.1980r. do 30.09.1986r. pracę na stanowisku ciągacza, która odpowiada pracy ciągacza drutu i prętów wymienionej w Dziale III, poz. 11, pkt 1, zał. Nr 1 Wykaz A

- od 01.10.1986r. do 31.10.2001r. pracę na stanowisku mistrza ciągarek, mistrza wykańczalni i wysyłki nadzorując operatorów urządzeń wykańczających co odpowiada pracom operatorów urządzeń do wykańczania wyrobów walcowanych i ciągnionych (Dział III, poz. 12, pkt 4, zał. Nr 1 Wykaz A co odpowiada pracy ciągaczy drutów i prętów)- prace wymienione w Dziale XIV, poz. 24 zał. Nr 1 Wykaz A – kontrola międzyoperacyjna, kontrola jakości produkcji oraz dozór inżynieryjno-techniczny w oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w Wykazie.

W dniu 19.12.2003r R. G. złożył wniosek o ustalenie kapitału początkowego. Decyzją z dnia 02.12.2014r.. znak: (...) ZUS O/R. ustalił mu kapitał początkowy na dzień 1.01.1999r. w kwocie 129 260,23 zł. Do ustalenia wartości kapitału przyjęto 20 lat 9 miesięcy i 24 dni okresów składkowych oraz 2 miesiące i 2 dni okresów nieskładkowych.

We wniosku o emeryturę pomostową R. G. zaznaczył, iż pozostaje w zatrudnieniu i na dzień orzekania nie przedstawił dowodu świadczącego o tym, że sytuacja ta uległa zmianie.

(dowód:

- akta dotyczące wnioskodawcy: wniosek o emeryturę pomostową k. n/n , świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych z 20.11.2014r. k. n/n,

- akta kapitałowe wnioskodawcy – wniosek o ustalenie kapitału początkowego k.1, decyzja ZUS O/R. z dnia 02.12.2004r. k.13-15,

- akta osobowe wnioskodawcy nadesłane przez (...) S.A

- zeznania wnioskodawcy – zapis nagrania z dnia 23.01.2019r.

- zeznania świadków: A. B., E. M., W. T., R. W. -zapis nagrania z dnia 23.01.2019r. )

Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadza się do ustalenia, czy wnioskodawca spełnia warunki do przyznania mu prawa do emerytury pomostowej w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach pomostowych z dnia 19 grudnia 2008r. (j.t. Dz.U. z 2018r., poz. 1924), zwanej dalej ustawą.

Zgodnie z art. 4 ustawy prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;

2) ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3) osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4) ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5) przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6) po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

7) nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Zgodnie z art. 49 ustawy prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:

1) po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2) spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12;

3) w dniu wejścia w życie ustawy (czyli na dzień 1.01.2009 r.) miała wymagany
w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub
o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Zgodnie z art. 3. ust. 1 w/w ustawy prace w szczególnych warunkach to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku; wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy. Natomiast prace o szczególnym charakterze to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się; wykaz prac o szczególnym charakterze określa załącznik nr 2 do ustawy ( ust.3 ).

Podkreślić należy, iż przyznanie prawa do spornego świadczenia jest możliwe tylko wtedy, gdy wszystkie przesłanki konieczne do jego uzyskania są spełnione kumulatywnie, a więc brak którejkolwiek z nich powoduje niemożność przyznania prawa do emerytury pomostowej.

Na wstępie stwierdzić należy, że sąd dał wiarę dowodom na podstawie których ustalił stan faktyczny sprawy.

Bezsporne jest, że wnioskodawca ukończył 60 lat w dniu (...) i udowodnił na dzień złożenia wniosku ogólny staż pracy w wymiarze 36 lat 4 miesięcy i 22 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

Należało więc w dalszej kolejności ustalić czy spełnia pozostałe przesłanki warunkujące przyznanie mu prawa do emerytury pomostowej tj. czy ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat oraz czy po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych oraz czy rozwiązał stosunek pracy.

Odwołujący we wniosku o emeryturę pomostową wskazał, że nadal pozostaje w stosunku pracy w firmie (...) w S., w toku postępowania przed organem rentowym oraz przed Sądem nie wykazał, aby rozwiązał stosunek pracy. Już to dyskwalifikowałoby go przy skutecznym ubieganiu się o prawo do emerytury pomostowej. Jednak z ,, poświadczenia dla celów emerytalno- rentowych” z dnia 24.10.2008r., zalegąjącego w jego aktach rentowych wynika, że zapis ten jest błędny, ponieważ odwołujący od 29.06.2015r. do 05.05.2018r. podlegał ubezpieczeniom wyłącznie jako osoba prowadząca działalność gospodarczą.

Kolejnym z warunków nabycia prawa do emerytury pomostowej jest posiadanie co najmniej 15 letniego okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, przy czym ustawa wymaga, aby uprawniony wykonywał takie prace w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz aby po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy, chyba że przed wejściem w życie ustawy wykonywał przez 15 lat prace, które są wymienione w załącznikach do niej.

Wskazać należy, że ustawa o emeryturach pomostowych zawiera własny wykaz pracy wykonywanych w szczególnych warunkach i prac o szczególnym charakterze, które są uwzględniane przy ubieganiu się o emeryturę pomostową i nie jest to ten sam wykaz, na który powołuje się art. 32 ustawy z dnia 17.12.1998r., o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, i które zostały wymienione w załącznikach do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz.U. z 1983r. nr. 8, poz. 43 ze zm. ), zwanym dalej Rozporządzeniem .

Załącznik nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych zawiera wykaz 40 prac w szczególnych warunkach, zaś załącznik nr 1 zawiera 24 prac o szczególnym charakterze. Jest to o wiele węższy zakres prac niż wymieniony w załącznikach do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r.

W niniejszej sprawie wnioskodawca powoływał się na wykonywanie pracy w szczególnych warunkach, wymienionej w załączniku nr 1 wykazu A Dział III: poz. 14 pkt 16 – przygotowywacz matryc, urządzeń i narzędzi , poz.11 pkt 1 – ciągacz drutu i prętów a także Dział XIV poz. 24 – kontrola międzyoperacyjna, kontrola jakości produkcji oraz dozór inżynieryjno- techniczny nadzorując prace wymienione w Dziale III, poz. 12, zał. Nr 1 Wykazu A i prace wymienione w Dziale III, poz. 11, pkt 1 zał. Nr 1 Wykazu A do Zarządzenia nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30.03.1985r. w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu hutnictwa i przemysłu.

Należy stwierdzić, że przepisy resortowe nie mogą stanowić, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sadu Najwyższego, podstawy do ustalania czy pracownik zajmował stanowisko, na którym wykonywane są prace w warunkach szczególnych, o których mowa w art. 32 ustawy emerytalnej. Jedyne wiążące wykazy takich prac za okres do 31.12.1998r. włącznie zawierają załączniki do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r.

W ocenie Sądu wyniki przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego, w tym zapisy w aktach osobowych R. G., zeznania jego oraz zeznania świadków pozwalają na stwierdzenie, że będąc zatrudnionym na stanowisku ślusarza od (06.09.1977r. do 24.07.1978r.) polegającą na przygotowaniu matryc ( urządzeń pomocniczych na ciągarni ) oraz pracując na stanowisku ciągacza drutu ( od 22.08.1980r. do 30.09.1986r ) wykonywał prace zaliczane w Rozporządzeniu do prac w warunkach szczególnych, a wymienione w Wykazie A Dział III, poz. 11 ,, obsługa walcarek i ciągarek oraz urządzeń pomocniczych w walcowni i ciągarni „ . Do okresu tego należy uwzględnić również okres odbywania zasadniczej służby wojskowej skoro przypada on między okresami wykonywania prac w warunkach szczególnych. Daje nam to łącznie 10 lat i 25 dni pracy.

W tym zakresie zeznania wnioskodawcy oraz świadków A. B., E. M. i W. T. jako zgodne ze sobą wzajemnie i z zapisami w dokumentacji osobowej odwołującego zasługują na danie im wiary. Prace tego rodzaju nie są jednak zaliczane do prac w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze w załącznikach nr 1 i 2 do ustawy o emeryturach pomostowych. Wnioskodawca nie twierdził bowiem, że pracował przy obsłudze ciągów walcowniczych, przy walcach lub samotokach.

Odnośnie zatrudnienia na stanowisku mistrza ciągarek i szlifierek, mistrza wykańczalni i wysyłki to stwierdzić należy, że stanowiska dozoru inżynieryjno-technicznego, o których mowa w Dziale XIV pod pozycją 24 Wykazu A do Rozporządzenia to, nie negując, że odwołujący wykonywał tego rodzaju pracę, nie są w ogóle uznawane ( ujęte w zał. Nr 1 lub 2) za prace wykonywane w warunkach szczególnych w ustawie o emeryturach pomostowych. Załączniki 1 i 2 łącznie wymieniają tylko jedno stanowisko dozoru technicznego jako stanowisko pracy w warunkach szczególnych, a mianowicie w zał. Nr 1 pod poz. 11 ,, dozorowanie pracy walców lub samotoków” na walcowniach.

Wykonywanie przez R. G. przed wejściem w życie ustawy o emeryturach pomostowych prac zaliczanych do prac w warunkach szczególnych, w świetle przepisów Rozporządzenia, nie może stanowić spełnienia przesłanki do emerytury pomostowej nawet przy założeniu, że prace te wykonywał stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wymienionych wyżej- co dawałoby mu ponad 15 lat pracy w warunkach szczególnych- ponieważ prace te nie są w ogóle zaliczane do pracy w warunkach szczególnych przez ustawę o emeryturach pomostowych. Oznacza to, że nie spełnił warunku z art. 49 ust. 2 ustawy. Zaś z uwagi na fakt, iż po wejściu w życie tejże ustawy nie wykonywał nawet przez miesiąc pracy zaliczanej przez tą ustawę do prac w warunkach szczególnych, to nie spełnia także warunku, o których mowa w art. 4 ust. 6 ustawy.

Reasumując stwierdzić należy, że jakkolwiek wnioskodawca wykazał pracę w warunkach szczególnych w rozumieniu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r., to jednak prace te nie zostały zaliczone do prac w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze w zał. 1 i 2 do ustawy o emeryturach pomostowych, co oznacza, że nie może nabyć prawa do emerytury pomostowej.

W świetle przytoczonych okoliczności stwierdzić należy, że decyzja odpowiadała prawu, więc odwołanie podlegało oddaleniu na podstawie art. 477 14 § 1 kpc.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Irena Kondrat
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu
Osoba, która wytworzyła informację:  Anna Moskal
Data wytworzenia informacji: